Siska van Daele
literatuur
Ik ben Siska van Daele, linguïste, onderzoeker in de pedagogiek en mede-oprichter van Letterveld, een lossig-vast collectief uit Antwerpen dat samenschrijfmomenten en literaire carroussels organiseert. Als schrijver en onderzoeker ben ik gefascineerd door het sociale weefsel in een stad en ga ik op zoek naar meerstemmigheid. Ik schrijf artikels, digital stories en kortverhalen. Momenteel werk ik aan een novelle over de schuurplekken die een langgerekt rouwproces achterlaat.
De projecten van Siska van Daele
'Roerloos, een roman over levend verlies'
Tijdens haar residentie in de Letterie werkt Siska aan haar debuut met de werktitel ‘Roerloos’, een autofictieve tekst die verschillende perspectieven in een zorgsituatie onderzoekt. Het verhaal wil de vervreemding van de zorg voor een dementerende ouder oproepen en de kracht van wat overblijft tonen. Roerloos beschrijft wat er gebeurt wanneer de taal verdwijnt, het leven afbreekt, een perspectief verschuift en de tijd vloeibaar wordt. Het is een ode aan meerstemmigheid.
In de loop van haar residentie bracht Siska fragmenten uit die roman in wording op o.a. Chambre d’O, Ampersand, de literaire Carrousel ‘Fringes’ en Open
Monumentendag. In opdracht van Beaufort 2024 en in samenwerking met Maaike Leyn gebruikte ze fragmenten uit het manuscript als basis voor de waadwandeling ‘Adem’ bij het beeld ‘Moeder’ van Femmy Otten. Met het onderstaand plannetje en de geluidsfragmenten kun je de wandeling nog steeds maken.
Wandeling deel 1
Wandeling deel 2
Wandeling deel 3
Het project ‘Brieven aan Oostende’ en de tentoonstelling 'Thuis-gekomen'
Als Letterist wil Siska de sociale functie van literatuur verder onderzoeken. Tijdens het project ‘Brieven aan Oostende’ ging ze met drie bewoners van een woonzorgcentrum in gesprek over het Oostende van vroeger en nu, over isolatie, je thuisvoelen, verbinding zoeken en de publieke ruimte.
‘Brieven aan Oostende’ bestond uit verschillende fasen die elkaar voedden en later ook nieuwe cycli mogelijk maken. Tijdens de eerste fase stond een samenwerking met woonzorgcentrum Lacourt en het project ‘Beter in’t Westerkwartier’ centraal. Enkele bewoners namen deel aan een co-creatief narratief proces over leven en wonen in Oostende. Siska ging op bezoek in Lacourt, organiseerde voorleesmomenten en performances met andere Letteristen, verzamelde foto’s, handgeschreven of getypte teksten en notities over plekken die de bewoners betekenisvol vinden, binnen en buiten het woonzorgcentrum.
Siska praat met bewoner Eliane
Heleen leest voor op het terras
Twiggy leest voor en geeft een performance over wachten
Op basis van de verhalen assembleerde Siska samen met de bewoners enkele mooi vormgegeven ‘Brieven aan Oostende’. Die brieven werden in de nieuwsbrieven van het woonzorgcentrum opgenomen en verspreid via verschillende sociale en culturele partners. Op de achterkant van elke brief kan de briefontvanger tot eind december 2024 een antwoord formuleren en dat terugbezorgen aan cultuurcentrum De Grote Post. Alle brieven worden aan de bewoners van het woonzorgcentrum bezorgd.
Op 6 juni las Siska de brieven voor op een evenement van Oostende Leest.
In een tweede fase werden de brieven opgenomen in een reizende overzichtstentoonstelling ‘Thuis-gekomen’ die de Letteristen in samenwerking met Debbie Degrieck van de stad Oostende en het animatieteam van woonzorgcentrum creëerden en die Siska samenbracht. Die tentoonstelling opende op 28 juni in woonzorgcentrum Lacourt. Van daaruit zal ze naar verschillende plekken in het Westerkwartier en verder in Oostende reizen.
’t Voorland, de collage die Siska in samenwerking met Maaike Leyn maakte op basis van de verhalen van de bewoners van Lacourt.
Sfeerbeelden tentoonstelling
Catalogus ‘Thuis-gekomen’. Concept: Siska van Daele, eindredactie Twiggy Bossuyt, productie Debbie Degrieck en ontwerp Maria Magdalena De Cort.
In een derde fase gaven de brieven input aan de twee panelgesprekkken over je thuisvoelen en ouder worden die vzw Blinkout en de Letteristen op Theater aan Zee organiseerden. Deze panelgesprekken vormden het eindpunt van de eerste cyclus een gaven input aan een nieuwe invalshoek over zorg opnemen. In samenwerking met De Grote Post wordt die nieuwe invalshoek nu verder geconcretiseerd.
Siska van Daele op ‘Chambre d’O’ (copyright Tomas Tytgat)
Siska op ‘Ampersand’ (copyright Paul Teerlinck) in Gent
Siska op ‘Fringes’ (copyright Bart Van Dijck) in Antwerpen